Po raz pierwszy od swojego powstania w 1988 roku rząd USA nie obchodził oficjalnie Światowego Dnia AIDS przypadającego 1 grudnia. Podczas gdy kraje na całym świecie upamiętniały ten dzień kampaniami zdrowotnymi i oficjalnymi proklamacjami, obecna administracja pod przewodnictwem prezydenta Trumpa zdecydowała się nie uznawać tego wydarzenia, co stanowi wyraźną zmianę w porównaniu z poprzednimi administracjami, w tym formalnym uznaniem prezydenta Bidena w zeszłym roku.
Skala kryzysu pozostaje taka sama
Od pojawienia się w 1981 r. AIDS pochłonął na całym świecie ponad 44 miliony ofiar, w tym ponad 700 000 Amerykanów. Pomimo znacznego postępu w leczeniu i zapobieganiu choroba ta w dalszym ciągu stanowi poważny problem zdrowotny na świecie. Brak oficjalnego uznania ze strony administracji USA rodzi pytania dotyczące zaangażowania w walkę z tą utrzymującą się epidemią.
Kontekst historyczny: reakcje Reagana i Koopa
Decyzja o zignorowaniu Światowego Dnia AIDS stoi w jaskrawym kontraście z reakcją w pierwszych latach epidemii. Za prezydenta Ronalda Reagana dr S. Everett Koop – konserwatywny chirurg naczelny – potraktował AIDS raczej jako kryzys zdrowotny niż porażkę moralną. Koop aktywnie kształcił społeczeństwo, nawet w obliczu sprzeciwu w administracji.
„Naczelny chirurg musi być niezależny… aby doradzać naszemu narodowi, jak zapobiegać chorobom i promować zdrowie” – stwierdził Koop w zeznaniach przed Kongresem.
Reagan, pomimo nacisków wewnętrznych, rzekomo wspierał pracę Coopa, odmawiając ingerencji w przypisaną mu rolę. Ten historyczny precedens pokazuje, że przywódcy konserwatystów są gotowi stawić czoła kryzysowi bezpośrednio, zamiast go ignorować.
Bieżące błędy w wytycznych zdrowotnych
Dziś sytuacja jest inna. Kiedy dr Susan Monores, dyrektor CDC mianowana przez prezydenta Trumpa, zajęła pryncypialne stanowisko, została zwolniona przez Sekretarza Zdrowia i Opieki Społecznej Roberta F. Kennedy’ego Jr. Prezydent Trump poparł zwolnienie, sygnalizując pogardę dla niezależnych przywódców opieki zdrowotnej.
CDC, niegdyś światowy lider w dziedzinie opieki zdrowotnej, jest obecnie skutecznie kontrolowana z biura sekretarza Kennedy’ego, gdzie podejmowanie decyzji w oparciu o dowody zostało zastąpione programami ideologicznymi. Administracja ostro obcięła fundusze na kluczowe programy, takie jak prezydencki program nadzwyczajny na rzecz pomocy w walce z AIDS (PEPFAR), w wyniku wyeliminowania USAID – programu, który według szacunków uratował życie 92 milionom osób w ciągu dwóch dekad. Stany Zjednoczone wycofały się także ze Światowej Organizacji Zdrowia, jeszcze bardziej izolując się od międzynarodowych wysiłków na rzecz zdrowia.
Szablon zawieszenia
Milczenie administracji z okazji Światowego Dnia AIDS nie jest odosobnionym przypadkiem. Jest to część szerszego wzorca wycofywania się z globalnych inicjatyw zdrowotnych, który podważa dziesięciolecia postępu. Choć szczegóły tego dnia mogą wydawać się trywialne, reprezentują one głębszą obojętność na przeszłe osiągnięcia i potencjalnie niebezpieczne spojrzenie w przyszłość.
Działania obecnej administracji wskazują na systematyczną dewaluację wiedzy specjalistycznej w zakresie opieki zdrowotnej, która zagraża stabilności zarówno krajowej, jak i międzynarodowej. Brak przywództwa podczas Światowego Dnia AIDS jest symptomem szerszego trendu: chęci zniszczenia instytucji i programów, które w przeszłości ratowały życie.
